DE CIRKEL IS ROND

Foto: 'Cyclus' van Henk van Bennekum, gerestaureerd door Segno d'Arte en geplaatst op de nieuwe locatie in Alblasserdam, langs de rivier De Noord.

Henk van Bennekum’s beeld in Alblasserdam krijgt een tweede leven...

We schrijven 9 juli 2009. De twee cirkels, een sculptuur van Henk van Bennekum, krijgt na negentwintig jaar een nieuwe, betere plaats. De gemeente Alblasserdam heeft samen met het Waterschap Rivierenland besloten dat het monumentale beeld een meer geschikte locatie verdient. Sinds 1981 stond het ontwerp van Henk van Bennekum op het terrein van de waterzuiveringsinstallatie aan de Staalindustrieweg langs de A15. Wat begon als een fraaie, open locatie is inmiddels een druk bebouwd en dichtgegroeid gebied geworden. In samenwerking met Segno d’Arte, de specialist in realisatie van ruimtelijk werk, is het beeld voor groot onderhoud tijdelijk verplaatst naar het open terrein voor het talud van de Hoogendijk.

Foto: Het kunstwerk van Henk van Bennekum zoals het in 2009 nog stond bij de waterzuiveringsinstallatieaan de Staalindustrieweg. Het achterstallig onderhoud is goed zichtbaar, evenals de dichte bebouwing die in de loop der jaren op de locatie is ontstaan. (© foto - Taco Meeuwsen)

Kunstenaar van faam

Henk van Bennekum, geboren 14 juli 1946 in Hardinxveld-Giesendam, is ruim veertig jaar beeldhouwer. Als generatiegenoot van kunstenaars zoals Ad Dekkers, Arie Berkulin en Jan van Munster, ontwikkelde Henk van Bennekum een herkenbare geometrisch-abstracte vormentaal. Eenvoudige, vaak aan de natuur ontleende figuren zoals cirkels, vierkanten en driehoeken worden op imposante schaal door de kunstenaar gedeeld, gevouwen, gesneden en gekanteld. Naast houtsculpturen verschijnen in het werk van Henk van Bennekum steeds vaker monumentale staalsculpturen. Beelden die inmiddels bepalend geworden zijn voor heel wat stadsgezichten in Nederland. Gorinchem, Heerlen, Sassenheim, Rotterdam, Dordrecht, Amsterdam, Boskoop, Schoonhoven, Zwijndrecht - zomaar een greep uit de steden waar ruimtelijk werk van de kunstenaar te vinden is. Ook als adviseur voor beeldende kunst in de openbare ruimte is Henk nog volop actief. Zo heeft hij zitting in de commissie die de nieuwbouwlocatie de Volgerlanden in Hendrik-Ido-Ambacht begeleidt, de commissie Binnenmaas, en namens de Nederlandse Kring van Beeldhouwers neemt hij deel aan het bestuur van Drechtoever Beeldenpark. 

Vakmensen met een muze

Segno d’Arte, het constructiebedrijf uit Groot-Ammers dat zich specialiseert in het realiseren van monumentale kunstwerken in de openbare ruimte, werkt al jaren voor Henk van Bennekum: ‘Ik kan lezen en schrijven met Segno d’Arte. Ton Lommers snapt in een paar woorden wat ik voor ogen heb en de uitvoering is altijd van een hoge kwaliteit’. Beeldend kunstenaars vinden het in de praktijk erg handig om met Segno d’Arte te werken, want het bedrijf heeft inmiddels zoveel ervaring in het plaatsen van beelden in de openbare ruimte dat het de logistieke en technische zorgen voor de kunstenaars volledig uit handen kan nemen. Voor de fundering van het beeld op de nieuwe locatie heeft Segno d’Arte de engineering verzorgd en offerte gedaan. Ton Lommers: ‘Er zijn twee mogelijkheden. Of we onderheien het hele beeld of plaatsen het beeld op een betonnen prefab sokkel. Dat is een beetje afhankelijk van de uiteindelijke nieuwe plek’. Over die nieuwe locatie voor het beeld van Henk van Bennekum doen inmiddels enkele mogelijkheden de ronde. Henk van Bennekum: ‘Ik heb samen met de kunstadviescommissie van Alblasserdam een locatie-onderzoek gedaan en daar is een viertal locaties uit naar voren gekomen. De kunstadviescommissie van Alblasserdam heeft wethouder van Cultuur Ad Cardon geadviseerd om het kunstwerk als eerste keuze te plaatsen aan de kade bij de nieuwe aanlegplaats van de Fast Ferry aan de Noord’.

Foto: Kunstenaar Henk van Bennekum (voorgrond) in een technische bespreking met Ton Lommers van Segno d’Arte. (© foto - Taco Meeuwsen)

Nieuwe locatie

Er wordt druk gebouwd aan een nieuw Alblasserdam, onder andere met een volledige transformatie van de voormalige scheepswerflocaties aan de Noord in een de ambitieuze woonlocatie 'Alblasserwerf'. De twee cirkels van Henk van Bennekum zouden aan de kade van de Alblasserwerf garant staan voor een beeldbepalende entree van de gemeente via de Noord. Gezien vanaf de nieuwe kadewoningen bieden de twee cirkels een prachtige doorkijk op de Noord. Naast die topstek aan de Noord is er sprake van nog drie andere opties. Het Raadhuisplein, waar het beeld eveneens alle ruimte kan krijgen. Het einde van de Plantageweg, waar in het driehoekige plantsoen voldoende ruimte beschikbaar is. En de carpoolplaats aan de Kabelbaan, de minste van de vier vanwege plaatsingsproblemen in een dijklichaam. 

Spijkers met koppen slaan 

Op de tijdelijke locatie voor het talud van de Hoogendijk zal het kunstwerk van Van Bennekum eerst al het groot onderhoud krijgen dat het zo lang niet heeft gehad. Het beeld zal ook weer volledig opnieuw in de verf gezet worden. Daarna is het gereed voor de nieuwe locatie in Alblasserdam. Klaar voor ‘een tweede leven’, iets dat elk kwalitatief hoogwaardig werkstuk in de openbare ruimte verdient. Wanneer het college van Alblasserdam snel besluit tot de definitieve nieuwe standplaats van het kunstwerk, zou plaatsing al in 2010 gerealiseerd kunnen worden. De oeverlocatie aan de Alblasserwerf is daarbij bijzonder interessant, omdat er momenteel volop gebouwd wordt. Dat betekent dat er bedrijven te vinden zullen zijn die actief aan het werk zijn in de Alblasserwerf en bereid gevonden kunnen worden om een deel van de herplaatsingskosten voor hun rekening te nemen. Als sponsoring van een unieke sculptuur die het kadezicht van het nieuwe Alblasserdam nog verder kan verfraaien.

© Taco Meeuwsen, 9 juli 2009

Foto: En zo stond het kunstwerk er bij in 1981 (© foto - Marco de Nood).